Het ontstaan van het initiatief

 

• • augustus 2008: de benedenruimte staat leeg, in het midden ligt een baksteen met wat glas. Wij zoeken een werkplek, vlakbij de tentoonstelling die we aan het maken zijn op de Maashavenkade: Rotterdam, de Zuiderlingen 155 groepsportretten

 

• • stichting Expositie Katendrecht, nog steeds huurder van het pand, geeft ons het pand tijdelijk in bruikleen, om niet

 

• • 14 februari 2009 een brand verwoest het trappenhuis naar Rechthuislaan 1b en 1c; de weg naar de eerste en tweede verdieping, onder meer het huis van Elenbaas is niet meer begaanbaar. De bewoners van de bovengelegen verdieping verhuizen naar elders. Beneden in Belvédère is veel brand- en waterschade. Woonstad Rotterdam biedt ons een tijdelijke werkplek in het karakteristieke pand ernaast, op nummer 3. Het hele gebouw staat nu leeg.

 

• • samen met de Katendrechtse Bewonersorganisatie KBO stellen wij aan de pandeigenaren (Stadsontwikkeling en Woonstad Rotterdam) voor het slooppand Belvédère (sinds 1978 op de nominatie van sloop) te behouden – op basis van (positieve) activiteiten van het afgelopen jaar, de vele bezoekers, de potentie én de grote sociale historie.

 

• • september 2009: het plafond is dichtgemaakt, het verwoeste trappenhuis wacht op nieuwe plannen; alleen als de wind de verkeerde richting uitwaait, ruiken we de brandlucht nog. We doen mee aan het evenement de Nacht van de Kaap 2009. Die avond wordt spontaan ‘Kaap Belvédère’ als naam geboren, een zelfstandige presentatie- en ontmoetingsplek.

 

• • februari 2010: we starten met eigen programmering in het pand, op de locatie ontwikkeld: de Volkskeuken. In de Volkskeuken verhalen Rotterdammers aan elkaar middels eten, iedere eerste vrijdag van de maand, er zijn circa 60-70 zitplekken. Er is geen opdracht, geen subsidie, het is gewoon doen.

 

• • bij elke nieuwe aflevering zijn we telkens opnieuw verrast door de sfeer en het enthousiasme, vrijwilligers in allerlei soorten en maten melden zich, het publiek wil wel iedere maand terugkomen. We krijgen driemaal zoveel aanmeldingen als dat er plaatsen zijn.

 

• • om meer mensen de kans te bieden, de persoonlijke verhalen van de stad op allerlei manieren te beleven én onverwachte ontmoetingen te hebben, denken we aan uitbreiding naar boven, boven staat het immers leeg. Dan kan het geen toeval zijn: achter een voorzetwand vinden we een (interne) deur naar boven, omringd door prachtig handgeschilderd behang, en daarmee een natuurlijke verbinding naar de verdiepingen boven.

• • we organiseren klusweekenden; mensen uit de wijk en de stad helpen de verdiepingen leeg, kaal en schoon te maken, en wij bereiden intussen gezamenlijke Italiaanse lunches. Rotterdammers verbinden zich aan Kaap Belvédère, en het Huis wordt weer één geheel.

 

• • de eerste foto-exposities in het pand volgen hetzelfde principe: Fotofamiliealbum Zee is het persoonlijke beeldverhaal van een Chinees-Rotterdamse familie van Katendrecht en Baluty Baluty is een persoonlijk fotoverhaal over een Poolse gemeenschap van fotograaf Rob Houkes woonachtig op Katendrecht. De belevingstentoonstelling ‘Rechthuislaan 1’ bevat fotowerk van Elenbaas zelf gecombineerd met foto’s die Joop Reijngoud maakte van de sporen en de verhalen in het verlaten huis van Elenbaas. De tentoonstelling eindigt in het huis zelf met een korte film waarin Elenbaas verhaalt over zijn inspiratie en Katendrecht. Vanwege de exposities zijn we vanaf dan iedere zondagmiddag open, en vanzelfsprekend wanneer de deur openstaat.

 

• • een historische ontmoetingsplek krijgt zo een op de huid ontwikkelde nieuwe invulling, van onderop, en met veel betrokkenheid uit de wijk en de stad. Wij noemen Kaap Belvédère een Huis voor Immaterieel Erfgoed. Hier worden de verhalen oftewel de positieve kracht van mensen en gemeenschappen zichtbaar en beleefbaar gemaakt en in de vorm van ontmoetingen doorgegeven voor de toekomst.

• • januari 2011: een wijkontwikkelingsplan wordt gepresenteerd door Woonstad Rotterdam en de gemeente Rotterdam, de wijk heet Kaap Belvédère (?). Het hoekpand is een markant onderdeel: het zal worden gerenoveerd, er komen boven nieuwe koopappartementen met een hele nieuwe dakopbouw en de benedenruimte wordt gehalveerd voor bergingen.

 

• • ons initiatief is gelijktijdig, volledig autonoom, ontwikkeld en matcht in het geheel niet. Wij zetten alles op alles om onze activiteiten,  om te zetten in woorden en in een realistisch businessplan voor de toekomst.

 

• • intussen blijven we vooral ook doen, de programmering gaat door. Nieuwe concepten worden gerealiseerd: onder meer het inspiratieprogramma Huis van Geluk i.s.m. TU Delft, en Haven & Vis, een variant op de Volkskeuken met persoonlijke havenverhalen. De fotoexpositie van de Familie Zee verhuist naar Beijing, China en daarna naar het SS Rotterdam. We organiseren in Belvédère nieuwe exposities, en ook programma’s zoals de Reünie als onderdeel van de Maand van de Geschiedenis in Nederland en een daguitstap naar de Chinese gemeenschap in de stad. Het pand wordt regelmatig ‘verhuurd’ en eigenlijk altijd inclusief de verhalen oftewel een presentatie van het initiatief.

 

• • december 2011: het businessplan is er, de eerste contouren worden zichtbaar met een sterk bestuur en betrokkenheid van Rabobank Rotterdam en Deloitte. Een ongelooflijk enerverend jaar volgt.

 

• • december 2012: met behulp van het draagvlak en de draagkracht in de stad en in het land, lukt het – ondanks de huidige tijdsgeest – uiteindelijk in december 2012 een handtekening te plaatsen onder het koopcontract. Belvédère, Verhalenhuis Rotterdam keert terug. In mei 2013 wordt de oplevering verwacht. Intussen zijn wij – met behulp van obligatiehouders en o.a. Museum Rotterdam – begonnen met het verbouwen van de binnenzijde.